Հայոց լեզու․ Տնային առաջադրանք

Հնչյունաբանություն

Յ, մ, ն, լ, ր, ռ, վ, ղ, զ, ժ, բ, գ, դ, ձ, ջ հնչյունները… բաղաձայններ են:

Ֆ, խ, ս, շ, հ, պ, փ, կ, ք, տ, թ, ծ, ց, ճ, չ հնչյունները … բաղաձայններ են:

1 . Տրված բառերի մեջ մտնող հնչյունները գրի՛ր:

Օրինակ`

հարևան- հ, ա, ր, է, վ, ա, ն:

Յուրաքանչյուր – յ, ու, ր, ա, ք, ա, ն, չ, յ, ու, ր

արհամարհել – ա, ր, հ, ա, ա, ր, է, լ

ակնդետ – ա, կ, ն, դ, է, տ

լուսնկա – ք, ու, ը, ն, կ, ա

ուղևորվել – ու, ղ, է, վ, օ, ր, է, լ

երկաթյա – ե, ր, կ, ա, թ, յ, ա

Սեբաստիա – ս, է, բ, ա, ս, տ, ի, ա

հիացմունք – հ, ի, ա, ց, մ, ու, ն, ք

2. Գրի՛ր տրված պայմաններին բավարարող հինգական բառ:

ա) Սկսվեն ձայնավորով և ավարտվեն խուլ բաղաձայնով:

Արեգակ, ասուպ, եկ, Աթենք

բ) Սկսվեն ձայնավորով և ավարտվեն ձայնեղ բաղաձայնով:

Ավազ, անդունդ, երդ, աժոատաժ

գ) Սկսվեն ձայնեղ բաղաձայնով և ավարտվեն ձայնավորով:

Բարև, գարի, զարրմանալի, զարհուրելի

դ) Սկսվեն խուլ բաղաձայնով և ավարտվեն ձայնավորով:

Կաղնի, հիանալի, թերի, բերի, հաճելի

ե) Սկսվեն և ավարտվեն ձայնավորով:

Երևակայելի, անհավատալի, ողբալի, անհուսալի, անմխիթարելի

3. Գրի՛ր տրված պայմաններին բավարարող հինգական բառ:

ա) Սկսվեն և ավարտվեն ձայնեղ բաղաձայնով:

Ճանապարհ, բազմերանգ, բուրգ, ջինջ, զով

բ) Սկսվեն ձայնեղ բաղաձայնով և ավարտվեն խուլով:

Դահուկ, դահիճ, զենք, ջերմոց, վճիտ

գ) Սկսվեն և ավարտվեն խուլ բաղաձայնով:

Տատիկ, շուք, հոնք, հերոս, խելք

դ) Սկսվեն խուլ բաղաձայնով և ավարտվեն ձայնեղով:

Պատիժ, չերևացող, հեզ, խորհուրդ, շուրջ

4.Տրված բառերում կետերի փոխարեն գրիր այնպիսի տառեր, որ յուրաքանչյուր դեպքում ստացվի ոչ պակաս, քան երկու նոր բառ:
Վա…ք, բար…, …երան, հա…ել, եր…, հար…, ա…ատ, բա…ակ, կար…, հա…ուստ, …արդարել, երե…, պա…ել, …յուղակ, …ատակ, վար…, հան…, շարժու…, երգա…ան, անգի…, հու…ական, քեր…ել, ան…ավ, …երել, վա…ել, ծա…կել, մածու…, հա…ակ:
Օրինակ՝ նկա…ել- նկարել, նկատել:

5. Օգտվելով հոմանիշների բառարանից գրիր տրված բառերին հոմանիշ մեկական բառ,որոնցում լինի`
բ տառը.
ծնողազուրկ-որբ
մաքրել-սրբել
սգալ-ողբալ
քեռի-մորեղբայր
մաքրամաքուր-սերսուրբ
փ տառը.
երկյուղել-սարսափել
արեգակ-արփի
ավաղ-ափսոս
գույնզգույն-երփներանգ
պնակ-ափսե

6. Կետերի փոխարեն գրի՛ր տրված բառերից մեկը:

Իր անկյունում նստած՝ … էր ու ինչ-որ բան նկարում. ոչ մեկն ու ոչինչ չի հետաքրքրում: (մռմռալ, մրմռալ)

Սիրտը … էր, երբ հանկարծ նորից հիշում էր ցավից ու վիրավորանքից այլայլված այդ դեմքը: (մռմռալ, մրմռալ)

Իրենց ձյունափառ գագաթները երկինք են … ու սպասում են: (կարկառել, կռկռալ)

Բայց ինչո՞ւ եք անհամբեր …, սպասե՛ք, էլի՛: (կարկառել, կռկռալ)

Նա անապատում …, ասում ճշմարիտ ու մարգարեական բաներ, բայց ո՞վ էր լսողը: (բարբառել, բռբռալ)

Անմիտ ու անշնորհք … ես. ո՞վ կհասկանա, թե ի՛նչ ես ասում: (բարբառել, բռբռալ)

7. Փորձիր բացատրել, թե ինչո՛ւ տրված բառերը և-ով չեն գրվում:

ա) Եվա, Եվգինե, Եվրոպա, Եվրասիա, Եվդոկիա:

բ) եվրոպացի, համաեվրոպական, արևմտաեվրոպական, եվդոկիացի:

8. Ուշադրությո՛ւն դարձրու տրված բառերի կազմությանն ու ուղղագրությանը և օրինաչափությունը բացատրի՛ր:

Ա. Ոսկեվառ, գինեվաճառ, գերեվարել, ոսկեվազ, հոգեվարք, կարեվեր (ծանր, կարի վերք ստացած, խոցված):

Բ. Ոսկևորել, գոտևորել, ուղևոր, ուղևորվել, սերկևիլ, հևիհև: