Рубрика: Ուսումնական նյութեր

1.Հաշվի´ր, թե տրված բառերի  մեջ քանի՞ տառ, քանի՞ հնչյուն կա:

Օրինակ՝

Երևան — 5 տառ, 7 հնչյուն:

Արև- 3 տառ, 4 հնչյուն։

ոզնի- 4 տառ, 5 հնչյուն։

ոհմակ- 5 տառ, 6 հնչյուն։

հրեղեն- 6 տառ, 6 հնչյուն։

երախտամոռ 9 տառ, 10 հնչյուն։

տերև- 4 տառ, 5 հնչյուն։

հարևան- 6 տառ, 7 հնչյուն։

եղանակ- 6 տառ, 7 հնչյուն։

սեղան- 5 տառ, 5 հնչյուն։

երազ- 4 տառ, 5 հնչյուն։

2. Տրված բառերը վանկատի՛ր (վանկերի բաժանի՛ր): Բառերի դիմաց գրված է վանկերի քանակը:

Օրինակ՝ արահետ (3)- ա-րա-հետ

Արահետ (3), ա-րա-հետ

կածան (2),կա-ծան

հերոս (2), հե-րոս

բերանբաց (3), բե-րան-բաց

արկածային (4), ար-կա-ծա-յին

արդարադատ (4), ար-դա-րա-դար

կարգապահ (3), կար-գա-պահ

հերթական (3), հեր-թա-կան

մատակարարել (5), մատ-ակ-ար-ար-ել

ազատասեր (4), ազ-ա-տա-սեր

3. Տրված են վանկեր: Վերականգնի´ր վանկատված (վանկերի

բաժանված) բառերը: 

Օրինակ` թե-թե-վա-նալ – թեթևանալ:

Ա. Տե-րև- տերև

ա-րև-մուտք- արևմուտք

ա-րև-կող – արևկող

Տա-թև- Տաթև

Բ. Տե-րե-վա-թափ- տերևաթափ

անձ-րե-վա-յին-անձրևային

ա-րե-վոտ-արևոտ

սե-վուկ- սևուկ

 բե-վե-ռա- յին-բեվեռային

 ձե-վա-կան-ձևական

թե-վա-վոր-թևավոր

 ու-ղե-վոր-ուղևոր

4.  Նախորդ վարժության Ա և Բ  շարքի բառերը գործածելով՝ մի սիրուն աշնանային  պատմություն հորինի՛ր:

Աշնանային մի սրուն օր թևավոր թռչունները չվում էյն տաք երկրներ։ Սկսվել էր աշնանային տերևաթափը։ Սկսել էր արըոտ օրեր քչանալ իսկ սևուկ ու անձրևային օրերը շատանալ։

Hello, I’m Nrane. I have a girlfriend, her name is Arpi, she is tall, she is 8 years old. I love her very much.

1. Պատմվածքից դո՛ւրս գրիր անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր։ Ձեռնարկել-Որևէ բանի իրականացում  ամբար-սնունդների պահեստ։
2. Մուգ գույնով նշված հատվածները բացատրի՛ր (բանավոր):
3. Բլոգումդ գրի՛ր կարծիք պատմվածքի մասին: Քո կարծիքով տղաների արարքը գողությո՞ւն էր: Տղաները կարող եին նրանից խնդրել որ նա իրենց միքիչ տար ծիրան այլ ոչթե ծիրանները գողանայն։
4. Վերնագրի՛ր պատմվածքի երեք մասերը:մաս 1 (Կովի հետ ծանոթություն)Իսկ կովն ահա շրջվեց և նայեց Յուլիսիսին, Յուլիսիսն էլ նայեց կովին։ Ըստ երևույթին, կենդանուն դուր չեկավ տղայի այդքան մոտ լինելը։ Յուլիսիսը ելավ կովի տակից, հեռացավ և շարունակեց դիտել։ Կովը իր հերթին նայում էր Յուլիսիսին այնպես, որ փոքրիկ տղան հասկացավ, որ իրենք բարեկամացան։ մաս 2(հնարավորություն անցնել դարպասների վրայով որ հասնեն Հենդերսոնի այգի) Տղաները շարժվեցին դեպի Հենդերսոնի այգին։ Փոխանակ փողոցներով ու մայթերով գնալու, նրանք անցնում էին դատարկ բակերով, մագլցում էին ցանկապատերի վրայով։ Նրանք ուզում էին այդտեղ հասնել դժվարին, արկածախնդրական ճանապարհով։ Որոշ հեռավորությունից նրանց հետևում էր Յուլիսիսը։ մաս 3 (Ծիրան գողուփյուն անել)— Մենք չենք կարող դատարկ ձեռքով վերադառնալ, Օգի,— ասաց Շեկը։— Գոնե մի հատ պիտի քաղենք, խակ թե հասած, գոնե մի հատ, անպայման։
5. Բլոգումդ պատմի՛ր ընկերներիդ հետ իրականացրած ամենատպավորիչ արկածներից մեկի մասին:
6. Գրի՛ր նշված բառերի հոմանիշները՝ ամբար-պահեստ,առաջնորդ-գլխավոր, վճռական-ուզող, հնազանդ-խելոք, հռչակավոր—Մեծահռչակ :
7. Գրի՛ր նշված բառերի հականիշները՝ վեհանձն-ստոր, վճռական-չենթարկվող, հնազանդ-ըմբոստ, մատղաշ-հասած, խակ—հասուն :

Հայոց հինավուրց հեթանոսական դիցարանի գլխավոր աստվածներից է Վահագն Վիշապաքաղը: Նրան նվիրված երկու հրաշալի հուշարձաններից մեկը գտնվում է Ավան վարչական շրջանում` մայրաքաղաքի հյուսիս-արևելյան եզրին` Սևան տանող մայրուղու սկզբնամասում:

Վահագն Վիշապաքաղի պաշտամունքը մեզ է հասել շատ վաղ ժամանակներից: Նա ամենասիրված ու տարածված աստվածներից էր, և նրան նվիրված գլխավոր ծիսավայրը, տաճարը կամ մեհյանը գտնվել է Տարոն գավառի Քարքե լեռան վրա: Անգամ քրիստոնեության ընդունումից հետո Հայաստանի շատ վայրերում տևական ժամանակ պահպանվում է նրա պաշտամունքը: Մովսես Խորենացին՝ իր «Հայոց պատմության» մեջ, մեջբերելով մի փոքրիկ պատառիկ Գողթան երգերից, նկարագրում է Վահագնի ծնունդը, որը հայոց վաղ շրջանի բանահյուսության մի անզուգական օրինակ է: Իր «Հայոց պատմության» մեջ Վահագն Վիշապաքաղին է անդրադարձել նաև Ագաթանգեղոսը:

Վահագն Վիշապաքաղի անվան ստուգաբանության, պաշտամունքի և, ընդհանրապես, աստվածության իմաստավորման հարցերով զբաղվել են շատ գիտնականներ: Առաջ են քաշվել բազմաթիվ կարծիքներ ու գիտական վարկածներ: Նա հաճախ բնութագրվում է որպես բարու, կենսատու լույսի, արևի, հուր ու կրակի, շանթ ու որոտի, կայծակի, ուժի ու քաջության, ռազմի ու պատերազմի, հերոսության ու արիության աստվածային մարմնավորող: Սակայն, թե սրանցից որն է եղել ավելի առանձնահատուկ կամ հատկանշական Վահագնի համար, յուրաքանչյուր ուսումնասիրող մեկնաբանել է յուրովի: Վերջին ժամանակներում, կարծես թե, շրջանառվում է այն վարկածը, համաձայն որի Վահագն Վիշապաքաղը եղել է Հայաստանի պետականության ժամանակաշրջանի հեթանոսական կրոնական համակարգում յոթ հիմնական աստվածությունների մեջ երրորդը` Արամազդից ու Անահիտից հետո, պատերազմի, ռազմի ու քաջության, որոտի ու կայծակի աստվածության աստված:

Հուշարձանը տեղադրվել է 1964թ., պատրաստված է կարմրավուն տուֆից, պատվանդանը` բազալտից: Այն հեղինակել է ԽՍՀՄ ժողովրդական նկարիչ, քանդակագործ Արա Հարությունյանը, ճարտարապետն է Ռաֆայել Իսրայելյանը: Փոթորկալից ամպերից էլ վեր, աստվածային, հզոր ու առնական Վահագնը շանթահարում է գետնատարած ու ծառս եղած եռագլուխ վիշապին: Հուշարձանի իմաստային և ընդհանրապես գաղափարական արտահայտչաձևը վեհ է ու անմեկնելի: Այն կարծես ձոն է աստվածային գերիշխանության, բարու ու չարի, լույսի ու խավարի հավերժական պայքարին:

1. Կարդա՛ Կոմիտասի «Աշուն գիշեր» բանաստեղծությունը:

Աշուն գիշեր

Ձյունիկ լուսին

Սարի ուսին,

Դեղին — կարմիր շաղալեն,
Ալիք — ալիք խաղալեն,
Ծովի ծոցին՝
Ալ ժապավեն
Տվել բոցին։

Ծառեր, հողմեր,
Ամեն կողմեր,
Թռչուն դառել երգելով,
Հեռու — հեռու հերկելով,
Երան — երան
Թռչելով
Օդի վրան։

      2.  Կարմիրով գրված բառերը դուրս գրիր, ապա բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:

Շաղել նշանակում է բարակ անձրև գալ, հերկել նշանակում է վարել, երան նշանակում է թեթև բարակ քամի։

      3.  Կապույտով գրված բառերը դուրս գրիր, ապա գրիր այդ բառերի հոմանիշները:

Ձյունի հոմանիշը սառը, ալի հոմանիշը բազմանալ, բոց նշանակում է կրակ, հողմ նշանակում է փոթորիկ։

Թվերի դասավորում նվազման և աճման կարգով
Դասարանական առաջադրանքներ․
1․ Թվերը դասավորել նվազման կարգով։
⦁ 485, 5, 487, 1478, 658
⦁ 648, 478, 1584, 158647
⦁ 55432, 6875, 436, 55429, 6869, 412, 99, 222222, 8
222222,158647, 55432,55429, 6875, 6869, 1584, 1478, 658, 485, 478,436, 412, 99,8,5:

2․ Թվերը դասավորել աճման կարգով։
⦁ 4784, 348, 4789, 14
⦁ 147, 14, 1854, 256478, 147651

⦁ 14, 14, 147, 348, 1854, 4784, 4789, 147651,
256478

3․ Առաջին ծորակով 1 ժամում ջրավազան կարող է լցվել 1450լ ջուր, իսկ երկրորդով՝ 2 անգամ քիչ։ Որքա՞ն ջուր կարող է ջրավազան լցվել 1 ժամում երկու ծորակներով միաժամանակ։
Լուծում 1) 1450:2=725
2) 1450+725=2175
Տնային առաջադրանքներ․
1․ Թվերը դասավորել նվազման կարգով։
⦁ 14, 2, 5, 147, 47
⦁ 1458, 6587, 148758, 159654
159654,148758, 6587, 1458, 147, 47, 14, 5, 2

2․ Թվերը դասավորել աճման կարգով։
⦁ 11, 9, 458647, 147147
⦁ 678, 158, 14013, 18
9, 11, 18, 158, 678, 14013, 147147, 458647:

Լինում է չի լինում մի շատ հետաքրքիր և անչափ գեղեցիկ ճանապարհ է լինում։ Այդ ճանապարհով անցնում եին շատ մարդիք որովհետև այդ ճանապարհը կանաչ և ուրախ եր։ Շատ հեռվից մարդիք գալիս էին, որ քայլեին այդ կանաչ ծաղկաշատ ճանապարհով։ Մարդիք ասում էին որ ադ ճանապարհը նրանց երջանկացնում է։

Սեպտեմբերի 22-25
Տնային առաջադրանքների փաթեթ
Թվի ներկայացումը կարգային գումարելիների գումարի տեսքով
1․ Տրված թվերը ներկայացրու՛ կարգային գումարելիների գումարի տեսքով։
24=20+4
267=200+60+7
3254=3000+200+50+4
10201=10000+200+1
2․ Կարգային միավորների գումարը գրի՛ր թվի տեսքով։
2‧100000+4‧100+5‧1=200000+400+5=200405
8‧10000+3‧1000+2‧10=80000+3000+20=83020
4‧100000+3‧10000+2‧1000+7‧100+4‧10+5‧1=400000+30000+2000+700+40+5=432745
3․ Գրի՛ր այն թիվը, որը կազմված է միայն՝
5 հազարյակից, 2 հարյուրյակից 5200
4 հարյուրհազարյակից և 3 տասնյակից
4․ Որքանո՞վ կփոքրանա 34581 թիվը, եթե նրա գրության երրորդ կարգում գրված թվանշանը փոխարինենք 2-ով։
300-ով

Թվերի կցագրում
5․ Որքանո՞վ կմեծանա 18 թիվը, եթե նրա գրության ձախից կցագրենք 4 թվանշանը։
400-ով
6․ Որքանո՞վ կմեծանա 487 թիվը, եթե նրա գրության ձախից կցագրենք 3 թվանշանը։
3000-ով

Սեպտեմբերի 22-25
Տնային առաջադրանքների փաթեթ
Թվի ներկայացումը կարգային գումարելիների գումարի տեսքով
1․ Տրված թվերը ներկայացրու՛ կարգային գումարելիների գումարի տեսքով։
24=20+4
267=200+60+7
3254=3000+200+50+4
10201=10000+200+1
2․ Կարգային միավորների գումարը գրի՛ր թվի տեսքով։
2‧100000+4‧100+5‧1=200000+400+5=200405
8‧10000+3‧1000+2‧10=80000+3000+20=83020
4‧100000+3‧10000+2‧1000+7‧100+4‧10+5‧1=400000+30000+2000+700+40+5=432745
3․ Գրի՛ր այն թիվը, որը կազմված է միայն՝
5 հազարյակից, 2 հարյուրյակից 5200
4 հարյուրհազարյակից և 3 տասնյակից
4․ Որքանո՞վ կփոքրանա 34581 թիվը, եթե նրա գրության երրորդ կարգում գրված թվանշանը փոխարինենք 2-ով։

Թվերի կցագրում
5․ Որքանո՞վ կմեծանա 18 թիվը, եթե նրա գրության ձախից կցագրենք 4 թվանշանը։
6․ Որքանո՞վ կմեծանա 487 թիվը, եթե նրա գրության ձախից կցագրենք 3 թվանշանը։

Սեպտեմբերի 22-25
Դասարանական առաջադրանքների փաթեթ
Թվի ներկայացումը կարգային գումարելիների գումարի տեսքով
1․ Տրված թվերը ներկայացրու՛ կարգային գումարելիների գումարի տեսքով։
67=60+7=6×10+7×1
308=300+8=3×100+8×1
4552=4000+500+50+2=4×1000+5×10+5×1
50305=50000+300+5=5×10000+3×100+5×1

2. Կարգային միավորների գումարը գրի՛ր թվի տեսքով։
   6‧10000+2‧1000+5‧10+5‧1=60000 +2000+50+5=62055
   4‧100000+3‧100+2‧1=400000+3000+2=400302
   5‧100000+4‧10000+3‧1000+8‧100+7‧10+2‧1=500000+40000+3000+800+70+2=543872
   1‧100000+4‧10000+2‧1000+6‧100+6‧10+8‧1=100000+40000+2000+600+60+8=142668
   3․ Գրի՛ր այն թիվը, որը կազմված է միայն՝
   7 տասհազարյակից, 3 հազարյակից և 8 միավորից 7308
   2 հազարյակից, 2 հարյուրյակից և 2 միավորից 2202
   5 հարյուրհազարյակից, 5 հազարյակից և 5 տասնյակից 505050
   4․ Որքանո՞վ կմեծանա 34581 թիվը, եթե նրա գրության հինգերորդ կարգում գրված թվանշանը փոխարինենք 8-ով։

Թվերի կցագրում
Օրինակ՝ Եթե 56-ին ձախից կցագրենք 2 թվանշանը, ապա կստանանք 256 թիվը։ 256-ը 56-ից մեծ է 200-ով։
Եթե 478-ին ձախից կցագրենք 2 թվանշանը, ապա կստանանք 2478 թիվը։ 2478-ը 478-ից մեծ է 2000-ով։

5․ Որքանո՞վ կմեծանա 48 թիվը, եթե նրա գրության ձախից կցագրենք 4 թվանշանը։
6․ Որքանո՞վ կմեծանա 529 թիվը, եթե նրա գրության ձախից կցագրենք 3 թվանշանը։
7․ Հայկը Գագիկին առաջարկեց մտապահել որևէ եռանիշ թիվ և այդ թվին ձախից կցագրել 3 թվանշանը, այնուհետև ստացված թվից հանել մտապահած թիվը։ Արդյունքը Հայկին պարզ էր։ Ո՞րն էր այն։